Cinsel kimlik bozuklukları, kişinin var olan cinsiyetinden ve cinsel kimliğinden rahatsızlık duymasıdır. Psikoseksüel gelişim iki yaşın sonlarına doğru çocuklarda cinsiyet farkındalığının oluşması ile başlar. Cinsel yönelim ön ergenlikte oluşmaya başlar. Ergenlik döneminin bitimi ile de çocuklarda cinsel kimlik oluşur. Cinsel kimlik çocuğun cinsiyet farkını fark etmeye başlaması ile gelişmeye başlar. Doğal seleksiyonun bir parçası olarak çocuk önce cinsiyet farkı ile ilgili şeyleri merak etmeyle başlar. Bu merak edilen süreç genellikle 2 yaş ve sonlarına sonlarına doğru çocukların ; “ Kız- erkek ne demek?, anne ile baba arasındaki fark ne demek?” gibi sorular ile karşımıza çıkar.

Çocukların içerisinde kendiliğinden var olan merak içgüdüsü ile üç yaş ve sonrasında anne ve babalara sorulan soruların daha da karmaşık olduğunu görürüz. Örneğin; anne ben nereden geldim?, ben nasıl oldum?” gibidir. Bu dönemde çocuklar cinsiyet ile ilgili fonksiyonları anlayabilecek gerekli zihinsel alt yapıya yavaş yavaş ulaşmaktadırlar. Anne ve babanın çocuğun psikoseksüel gelişimine teşvik sağlaması ile çocuk cinsiyet rolüne uygun davranmaya başlar. Çocukların gerek kendi cinsiyetlerine uygun kıyafetler giymesi. Gerekse seçtikleri oyuncaklar ve ailenin rol model olması ile birlikte kendi rollerine uygun davranışları hızla gelişmeye başlar. Ailelerin çocuklara cinsel kimliği anlatma konusunda en etkili olabilecekleri yol ise; çocukların cinsiyet ile ilgili merak ettikleri soruları yaşlarının gerektirdiği gelişim dönemine uygun ve tatmin edici şekilde yanıtlamalarıdır.

Çocukların Oynadıkları oyuncaklar sağlıklı cinsel gelişimi gösterir mi?   

Çocuklar küçüklükten beri dış dünyada rastlayabilecekleri tüm oyuncaklar ile oyun oynamak isterler. Özellikle dramatizasyon oyunlarında bebek ve bebek evi, arabalar ile en çok karşılaşırız. Bu durum süreklilik arz etmediği sürece son derece doğaldır. Kendi cinsiyetinden olan çocuklarla iletişimi reddedip karşı cinse ve karşı cinsin kıyafetlerine ilgi duymasına. Yada altında yatan başka bir problemin varlığına bakılarak ancak problem olup olmadığına göre karar verilebilmektedir. Model alma ve ailelerin teşvikleri elbette ki çocukların oyuncak seçimlerini etkilemektedir. Çocukların oyuncak seçimlerinin yanı sıra kıyafet seçimlerinde de belirgin şekilde karşı cinsi andırma gibi bir durum var ise ve bu durum süreklilik sağlıyorsa bir uzman tarafından destek alınması önemlidir. Çocuklarda karşılaştığımız bu davranışlar her zaman karşı cinse özgü cinsiyet özellikleri geliştirdiğini göstermez. Ancak çocukla ebeveynler arasındaki ilişki yetersizliği, yanlış anne-baba tutumları yada başka psikolojik sorunların varlığı çocuğun bu şekilde davranmasına sebep olabilmektedir. Her iki durumda da çocuğun bir uzman eşliğinde değerlendirilmesi daha sağlıklı olacaktır.

Ailelerin çocuklarının oynadıkları oyuncaklara karşı endişelenip yasak getirmeleri doğru mudur?

Çocukların tek bir oyuncak ile oynaması ailelerin endişelenmelerini gerektirecek düzeyde anlamlı bir durum değildir. Örneğin erkek bir çocuğun bebek ile oynaması yada bir kız çocuğunun arabalar ile oynaması tek başına anlamlı değildir. Çocuklar dönemsel olarak ve ailelerinde teşvikleri ile birlikte dış dünyada gördükleri her şeye merak duyarlar. Ve oynamak isterler. Ailelerin mevcut durum ile ilgili endişe duymalarından önce aile içerisinde iletişimin yeterli olup olmadığı, çocuğun ebeveynleri ile ilgili ilişkisinde doyum sağlayıp sağlayamadığı, aile içerişinde anne ve babasından ne kadar takdir görüp görmediğinin gibi benzer unsurların araştırılması öncelikli olarak daha doğru bir adım olacaktır.

Ailelerin durumu bilmeden sadece gözlemledikleri ile ilgili çocuklarına yasaklar koyması, çocukların yasaklanan şeye olan ilgisini daha da arttırmaktan başka bir işe yaramaz. Çocuk zorlandığı bir şey için ilgi geliştirmez yada ilgi duyduğu oyun veya oyuncaktan yasaklar var diye vazgeçmez. Bu onun yasaklanan oyun veya oyuncağa karşı ilgisini daha da arttırır. Yasaklamak, yasaklar koymak yerine çocuğu anlamaya çalışmak. Herhangi bir sıkıntısının var olup olmadığını anlamaya çalışmak daha etkili ve çözüm odaklı bir yoldur.

Aileler çocuklarının cinsel kimlik gelişiminin farklı bir yöne doğru gittiğini anladığında ne yapmalıdır?

Çocuklar karşı cinse ait özellikleri, davranışları genellikle bir anda ortaya çıkartmazlar. Aile içerisinde sergilenen yanlış tutumlar veya başka bir psikolojik sıkıntının varlığının sonucunda; pekiştirildiği ve izin verildiği ölçüde ortaya çıkar. Durumun tam ve doğru olarak saptanması problemin çözümünde çok daha faydalı olacaktır. Ailelerin çocuğum “ karşı cinse ait davranışlar ve tutumlar sergiliyor”. Sözlü ifadesinin altında bazen başka problemlerde ortaya çıkabilmektedir. Çocukların bu şekilde davranışlar sergilemesinin altında aile içi cinsel istismar yada aile içindeki bir sıkıntının da göstergesi olabilmektedir. Bu sebeple de öncelikli olarak çocuğun bu davranış ve tutumları neden ve ne için yaptığının ana kaynağının bulunması oldukça önemlidir. Bir çocuğun gerçekten cinsel yönelimi farklı ise bir uzman tarafından psikolojik destek alınması gereklidir. Alınan bu psikolojik yardım durumun tersine çevrilmesi amacıyla değil. Mevcut durumun aileler tarafından kabulünün sağlanıp çocuğun bu durumdan en az zarar görmesini sağlamak amacıyladır.